Publicaties
Kompas in Zorg brengt een grote hoeveelheid data over de zorg bij elkaar
Factsheet zorgverzekeraars
Polissen basisverzekering en contractering ziekenhuizen 2019
Veel contractafspraken zorgverzekeraars en ziekenhuizen niet tijdig afgerond
Op uiterlijk 12 november 2018 hebben de zorgverzekeraars hun zorgpremies voor het jaar 2019 bekend gemaakt. Op die datum moet in de polis en op de website van de zorgverzekeraar ook zijn aangegeven met welke zorgaanbieders er afspraken zijn gemaakt. Daar waar de premiestijgingen van de basisverzekering 2019 bij veruit de meeste polissen onder de verwachte stijging van 9,5% van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport blijven, loopt de contracteringsgraad van ziekenhuizen door zorgverzekeraars op de peildatum van 13 november echter nog ver achter. Volgens de websites van de zorgverzekeraars blijkt gemiddeld nog maar een derde (35%) van de ziekenhuiszorg daadwerkelijk gecontracteerd te zijn. Dit blijkt uit een analyse van Kompas in Zorg en BS Health Consultancy van de nieuwe zorgpolissen en de contractafspraken met zorgaanbieders.
De tien goedkoopste zorgpolissen zijn gemiddeld met 3% gestegen
De premie van de naturapolis - de meest gekozen polis - van de vier grote zorgverzekeraars Zilveren Kruis, VGZ, CZ en Menzis is met respectievelijk 6%, 4%, 7% en 3% gestegen. De premies van de relatief goedkopere zorgpolissen zijn over het algemeen minder sterk gestegen. De tien goedkoopste zorgpolissen zijn gemiddeld 3% gestegen. De premiestijgingen van de basisverzekering 2019 liggen bij veruit de meeste polissen onder de verwachte stijging van 9,5% van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, met uitzondering van de restitutie zorgpolissen van ONVZ en Eno.
Contracteringsgraad ziekenhuiszorg loopt achter
De meeste zorgverzekeraars hebben in hun ‘Inkoopbeleidsplan Medisch Specialistische Zorg 2019’ aangegeven uiterlijk 1 november 2018 de onderhandelingen afgerond te willen hebben en de afspraken contractueel te hebben vastgelegd, zodat zij op 12 november 2018 aan haar (potentiële) verzekerden bekend kunnen maken welke zorgaanbieders zij hebben gecontracteerd. Dit is niet gelukt. Gemiddeld blijkt slechts een derde (35%) daadwerkelijk gecontracteerd te zijn volgens de websites van de zorgverzekeraars. Zorgverzekeraar Menzis had op 13 november 2018 met 72% de meeste contractonderhandelingen afgerond.
Factsheet Bedrijfsmatige performance ziekenhuizen 2017
Financiële druk op ziekenhuizen neemt toe
Het overheidsbeleid van de afgelopen jaren, waaronder de gesloten Hoofdlijnenakkoorden, invoering van de integrale tarieven en volledige financieel risicodragerschap voor ziekenhuizen, heeft grote impact op de ziekenhuissector. De financiële druk bij ziekenhuizen wordt o.a. versterkt door de relatief snel stijgende kosten van intramurale geneesmiddelen en de ontwikkeling van de (zorginkoop)rol van zorgverzekeraars. Voor het verkrijgen van inzicht in de financiële positie van ziekenhuizen hebben Kompas in Zorg en BS Health Consultancy de bedrijfsmatige performance van ziekenhuizen - gebaseerd op de jaarrekeningen 2017 - in de te downloaden factsheet 2017 op individueel ziekenhuis- en sectorniveau in beeld gebracht.
UMC’s presteren het best, positie perifere ziekenhuizen meer onder druk
De bedrijfsopbrengsten van de Nederlandse ziekenhuizen zijn in 2017 met gemiddeld 1,5% gestegen. Met name de UMC’s kennen een relatief hoge stijging van de bedrijfsopbrengsten met 2,2%. Het resultaat als percentage van de omzet is gemiddeld voor alle Nederlandse ziekenhuizen gelijk gebleven met 1,7%. Het rendement is bij de UMC’s en topklinische ziekenhuizen gestegen in 2017 in tegenstelling tot de perifere ziekenhuizen waarbij het rendement is gedaald van 1,9% in 2016 naar 1,2% in 2017. Evenals het rendement is de DSCR gedaald bij de perifere ziekenhuizen van 1,8 in 2016 naar 1,6 in 2017. De Debt service coverage ratio (DSCR) is een ratio die wordt gebruikt om een beeld te verkrijgen van de betalingscapaciteit van een organisatie in verhouding tot de financiële verplichtingen.
Factsheet Bedrijfsmatige performance ziekenhuizen 2016
Rendement ziekenhuizen gedaald ondanks stijging omzet
Het bedrijfsresultaat van de Nederlandse ziekenhuizen is in 2016 gedaald ten voordele van de honorariumkosten van vrijgevestigde medisch specialisten. Het resultaat uit gewone bedrijfsvoering als percentage van de omzet is gemiddeld voor alle Nederlandse ziekenhuizen gedaald van 1,8% in 2015 naar 1,6% in 2016 en ligt nog net boven de norm van ongeveer 1,5%. De afname is veroorzaakt door de gemiddelde daling bij de topklinische ziekenhuizen van 1,7% naar 1,0%. Het resultaat bij de Universitaire Medische Centra bleef gemiddeld stabiel op 2,4% en bij de perifere of algemene ziekenhuizen steeg het resultaat gemiddeld van 1,2% naar 1,8%. Dit blijkt uit de analyse van de jaarrekeningen 2016 van de Nederlandse ziekenhuizen door Kompas in Zorg.
Stijgende omzet ziekenhuizen
De bedrijfsopbrengsten van de Nederlandse ziekenhuizen stegen met gemiddeld 3,3% in 2016. Met name de Universitaire Medische Centra (UMC’s) laten een relatief hoge stijging van 5,5% zien. Dit wordt onder meer veroorzaakt door de stijging van de add-on vergoedingen van geneesmiddelen en de (financiële) ruimte die door zorgverzekeraars wordt geboden om meer focus te leggen op complexe zorg. De omzet van de topklinische ziekenhuizen en de perifere ziekenhuizen stegen respectievelijk met 2,2% en 2,3%.
Verbeterde liquiditeits- en solvabiliteitspositie
De liquiditeit, ofwel de mate waarin een ziekenhuis aan haar lopende betalingsverplichtingen kan voldoen, is in 2016 gemiddeld licht toegenomen van 121% in 2015 naar 127% in 2016. De norm die bij de liquiditeit wordt gehanteerd is 100%. Met name de UMC’s kennen een relatief hoge liquiditeit (146% in 2016) en de perifere ziekenhuizen een relatief lage (113% in 2016).
De solvabiliteit of vermogensniveau, uitgedrukt in het eigen vermogen als percentage van de omzet, is een kengetal dat de financiële draagkracht van een ziekenhuis op lange termijn weergeeft. De norm die veelal gehanteerd wordt bij dit kengetal is tenminste 15%, maar de daadwerkelijk gehanteerde norm door banken is uiteraard ook afhankelijk van de (bijzondere) omstandigheden van het betreffende ziekenhuis. Evenals de liquiditeitspositie is de solvabiliteitspositie van de ziekenhuizen in 2016 gemiddeld verbeterd, van 22% naar 23%. Ook hier geldt dat de UMC’s gemiddeld het hoogste niveau kennen (26% in 2016) en de perifere ziekenhuizen gemiddeld het laagste (22% in 2016).
